De eerste editie van Festival Sounds of Us in Den Haag was een succes. Sounds of Us vond van 3 tot en met 12 november plaats in theater De Vaillant in de Haagse Schilderswijk. Het festival stond stil bij de invloed van het koloniaal- en slavernijverleden op het leven van nu. Met een programma van cultuur en ontmoeting gingen we op zoek naar pijn uit heden en verleden en naar een gedeelde toekomst. Uitzonderlijke artiesten, sprekers en ensembles presenteerden cultuuruitingen waarvan de bronnen in West-Afrika liggen. Het festival trok een divers publiek waaronder veel bezoekers met roots in Suriname, de Nederlandse Antillen en West-Afrika. De sfeer was geanimeerd en er waren volop inspirerende ontmoetingen en goede gesprekken.
Zaterdag 11 november – Afro-Surinaamse en Afro-Caribisch muziek, kunst en cultuur
Zaterdag 11 november stond de Theater De Vaillant de hele dag in het teken van Afro-Surinaamse en Afro-Caribische kunst en cultuur. Host Nathaly Mercera leidde het publiek soepel door het programma. In de foyer was een kleurrijke markt waar Haagse organisaties boeken, sieraden, omslagdoeken, kleding en andere cultuurproducten uit West-Afrika, Suriname en de Antillen verkochten. Tipiko Den Haag speelde er Afro-Caribische muziek van Curaçao, Bonaire en Aruba.
De Amsterdamse wintiformatie Weti Doivi verwelkomde het publiek met authentieke winti en kawina muziek. De West-Afrikaanse wortels waren overduidelijk hoorbaar in hun tranceachtige muziek met vraag en antwoord zang en opzwepende en herhalende ritmes.
Wintipriester Marian Markelo aka Nana Efua verzorgde een indrukwekkende presentatie over winti, de Afro-Surinaamse religie die ten tijde van slavernij is ontstaan en waarvan de wortels in West-Afrika te vinden zijn. De koloniale overheid stelde de beoefening van winti lange tijd strafbaar. Marian: “Winti ondergaat nu een revival. We moeten onze voorouders gedenken en bedanken. Dankzij hun moed en overtuiging heeft winti het overleefd. Winti gaat over balans en harmonie tussen de levende mensen en de spirituele wereld; over respect voor jezelf, voor elkaar, voor de natuur en ook voor de voorouders.”
De in Suriname geboren Winston Scholsberg wist het publiek volledig in de ban in de ban te brengen van zijn verhalen over de sluwe spin Anansi. Anansitori zijn ontstaan in West-Afrika, bij de bevolkingsgroep Akan en kwamen met de tot slaaf gemaakten in Suriname en de Antillen terecht.
Een dertigtal bezoekers deed mee aan de workshop van meesterdrummer Ponda O’Bryan die hen West- Afrikaanse ritmes op de djembé en andere percussie-instrumenten leerde en meevoerde naar de oorsprong van de Afro-Surinaamse muziek. Na een uur trakteerden ze het hele theater op een presentatie van hoog niveau waarbij hun ritmes zich mengden met een Afro-Caribische lied aangeheven door Tipiko Den Haag.
De Surinaamse vrouwenorganisatie Afimo verzorgde een kleurrijke kotoshow waarbij ze uitleg gaven over de Afrikaanse invloeden, de geschiedenis en de taal van hun prachtige gewaden en angisa, het traditionele hoofddeksel.
Tijdens het literair programma van de Dutch Caribbean Bookclub presenteerde de geboren verteller Walter Palm zijn nieuwste boek ‘De vele gezichten van mijn pen. Literaire Memoires’ en besprak hij twee classics uit de Antilliaanse literatuur: ‘Dubbelspel’ en ‘Mijn zuster de n***gerin’. Presentator Gloriaka Maal hield een interview met schrijfster Annette E. Baylé over haar historische roman “Boerenkool met rijst” gewijd aan haar voorouders, die tot de slavenstand behoorden. “Om te begrijpen wie je bent, moet je je verleden kennen.” De op Curaçao geboren dichter NØËL Pineda maakte indruk met zijn vlammende voordracht van eigen poëzie. Tipiko Den Haag speelde Afro-Caribische tambú (Curaçaose blues).
Zondag 12 november – Keti Koti Tafel
De Keti Koti dialoogmaaltijd nodigde aanwezigen uit om met elkaar in gesprek te gaan over het Nederlandse slavernijverleden. De maaltijd begon en eindigde met rituelen. Het koor Friyé zong treurliederen ter nagedachtenis aan de voorouders die geleden hebben onder de wreedheden van de slavernij en voor allen die nu nog in slavernij leven. Er vonden eerlijke, intense gesprekken plaats rond het thema ‘Ruimte voor ongemak’. De zorgvuldige opzet van de Keti Koti Tafel zorgde ervoor dat iedereen zich vrij voelde om ervaringen en emoties met elkaar te delen. De tafel vormde een schitterend slotakkoord van het festival. Na afloop ging iedereen met nieuwe inzichten en contacten naar huis.
Warming up programma
In aanloop naar het festivalweekend waren er optredens van festivalartiesten tjdens reguliere activiteiten van theater De Vaillant. Verteller Winston Scholsberg verzorgde een interactieve muzikale Anansi vertelling op 3 november, spoken word artiest Glodi Mbwete trad op 7 november bij Studio S en vrouwengroep Afimo op 8 november bij de Sociale Tafel voor wijkbewoners.
Organisatie
Jeanneke den Boer van DB Consult ontwikkelde het programmaconcept en programma in samenwerking met De Vaillant, Stichting Haagse Verbindende Initiatieven, vereniging Afimo, Dutch-Caribbean Book Club, Stichting Mosaic The Hague, Keti Koti tafel, Ricardo Lemmer en vele anderen. Het festival was mogelijk met subsidie van gemeente Den Haag, Fonds Cultuurparticipatie en Fonds 1818.
Foto’s: Jurriaan Brobbel en Evenline van Egdom.
Verslag Festival Sounds of Us 2023